Dat is oorlog

Misschien is deze titel geen uitnodiging om verder te lezen. Maar veteraan Rob doet verslag van een bijzonder project. Dus bij deze ben je van harte uitgenodigd om verder te lezen.

Dit jaar vieren we 75 jaar vrijheid. Maar wat is vrijheid?
Tijdens Operatie Vrijheidsschrijvers gaan jonge vrijheidsschrijvers in de leeftijd van 14-27 jaar in buddyparen werken aan een passende vertolking van het verhaal over oorlog en vrijheid en de ervaringen van een veteraan, in de vorm van een kunstobject (verhaal, gedicht, rap, schilderij, vlog etc.).
Operatie Vrijheidsschrijvers is een onderdeel van het project Maatschappelijke Diensttijd (MDT). Aan het project werkten 14 gastsprekers mee van het educatieve programma “Veteraan in de klas”’.
Tijdens het project zijn jongeren aan de slag gegaan met de vraag:
’Wat is Vrijheid?’
Hiervoor gingen zij in gesprek met veteranen. De jongeren hebben de verhalen op een artistieke manier verwerkt. Het resultaat werd op vrijdagmiddag 31 juli gepresenteerd in het Scheepvaartmuseum te Amsterdam.
De expositie werd geopend door de IGK (Inspecteur Generaal der Krijgsmacht) LtGenMarns F.V. van Sprang.

Op 9 juli had ik via Google Meet een gesprek met Ana (Elst) en Elien (Den Haag) onder leiding van een werkstudent bij Defensie. Beide dames zijn 15 jaar en kenden elkaar tot op dat moment ook nog niet.
Allereerst werd er kennis gemaakt en vervolgens konden ze vragen stellen. Een selectie:
Wat is het verhaal van deze veteraan? Wat heeft hij meegemaakt tijdens de uitzendingen? Ervaringen tijdens een specifieke missie. Wanneer was die missie en waar? Hoe zag de omgeving eruit? Hoe stelde u de missie vooraf voor? Welke functie vervulde u tijdens deze missie? Welke ervaring is u het meest bij gebleven? Hoe combineerde u deze missie met het thuisfront? Wat betekent vrijheid voor u?

Een van de vragen van de dames was ook welke kleuren mij in die tijd het meest getroffen hebben. Mijn antwoord daarop is Grijs tijdens de eerste missie (rook-stof-puin) en Groen tijdens de missie in Macedonië. Ik was daar in mei t/m juli.
Benieuwd naar hoe Ana en Elien mijn verhaal omgezet hebben naar een kunstobject vertrok ik op 31 juli naar Amsterdam.

Dat is Oorlog

In het vliegtuig,
zwevend door een regen van kogels.
In de grijze stad niets kunnen doen,
terwijl de kinderen vluchten voor een bom.
Dat is oorlog
Door de koude sneeuw, zoekend naar de bewoonde wereld,
samen maar alleen.
Gescheiden door een taal.
Dat is oorlog.
Lichamelijk thuis, maar geestelijk nog daar.
Beelden voor altijd in je geheugen.
Dat is oorlog.
Maar heel soms heb je rust,
dan kom je in een oase van groen.
Het enige geluid is het gefluit van vogels.
Een besef moment –een dankbaarheid.
Midden in de oorlog.

Het resultaat mag er zijn.
De kleuren grijs en groen komen hier duidelijk naar voren. Daarbij ook een lichtstraal die kleur geeft aan de omgeving. De vredes duif.
De thuissituatie en het voertuig, al dan niet gepantserd.
Al met al vond ik het indrukwekkend hoe twee 15 jarigen een lang verhaal in het kort op een dergelijk kunstwerk hebben vorm gegeven.

Er waren in totaal 23 inzendingen. Een van de bijzonderste inzendingen vond ik zelf de presentatie door Linyola (26) en Monica (22). Zij wilden beiden graag voor hun persoonlijke ontwikkeling en portfolio meedoen aan de maatschappelijke diensttijd van het Ministerie van Defensie. Allen hebben gedurende 6 weken gewerkt aan het project “Operatie Vrijheidsschrijvers’. In die korte tijd hebben ze allerlei vaardigheden geleerd, zoals storytelling, kunst maken, interviewen en kregen ze een les geschiedenis .
Met deze tools hebben Linyola en Monica naar het verhaal van Manuela Wibier geluisterd. “Wat een topvrouw” ! Haar verhaal heeft echt mijn ogen geopend voor wat wij hier hebben. Ik koppelde veteraan zijn aan WO-2 en de vrijheid van Nederland, maar nu weet ik dat veteranen zich ook inzetten voor andermans vrijheid, zoals in Haïti.
Haar verhaal is door de beide dames in een origineel kinderboek gegoten waarbij een aantal dieren het verhaal vertellen.

Het was een bijzondere dag met bijzondere ontmoetingen. Daar maakte ik kennis met Ana en Elien en heb van hun gehoord hoe het kunstobject vorm gekregen heeft.