Battlefield tour Duinkerke

DUINKERKE (BE) – De opmars van de Duitsers dwingt de British Expeditionary Force naar de kust van Noord-Frankrijk. De Engelsen besluiten de troepen te evacueren. Hun doel is om 45.000 manschappen veilig terug naar Engeland te halen in 2 dagen. Ze noemen deze missie “Operation Dynamo”. Mijn oud kamergenoot en KFOR veteraan en ik gaan deze operatie nader bekijken.

Om naar Duinkerke te reizen, besluiten we om via Diksmuide te rijden. Enkele jaren geleden al, toen wij onze battlefieldtour rond Ieper uitvoerden, hadden we hier geen tijd voor. We stoppen bij het Museum aan de IJzer. Dit museum is gehuisvest in De IJzertoren, een monument ter nagedachtenis aan de gevallenen uit de grote Oorlog.
Verdeeld over 22 verdiepingen wordt het verloop van de Grote Oorlog geschetst. Met een lift ga je direct naar de hoogste verdieping waar een panoramadek is. Hier is nog de mogelijkheid om naar het dakterras van de 84 meter hoge toren te gaan. Van hieruit heb je een goed zicht over de omgeving. Het is een mooie collectie waar men zelfs getracht heeft om de ondergrondse vertrekken van de loopgraven uit 1914-1918 na te bootsen.
We zetten onze reis voor naar Duinkerke om in te checken in ons hotel.

Eenmaal ingecheckt in ons hotel met uitzicht op de haven, starten wij de verkenning van Duinkerke. Door de hele stad staan zuilen met informatie over Operation Dynamo, vergezeld van een foto. In de binnenhaven treffen we de princess Elisabeth aan, een schip dat ten tijde van Operation Dynamo ruim 1500 militairen geëvacueerd heeft. Nu is het in gebruik als restaurant. Wij kiezen een klein restaurantje in het centrum om de inwendige mens te versterken. Morgen staan diverse musea op het programma.

Ten tijde van de Tweede Wereldoorlog was “Bastion 32” het hoofdkwartier van de versterkte sector van Duinkerke. Nu is hier het Museum Duinkerke 1940 gevestigd. Hoewel het doel was om ongeveer 45.000 Engelse militairen te evacueren in 2 dagen zijn er uiteindelijk in 9 dagen bijna 340.000 Engelse en Franse troepen naar Engeland gebracht. Militaire vaartuigen, maar ook plezierjachten, vissersbootjes en rondvaartboten maakten de oversteek om militairen op te halen. Het verhaal van de evacuatie wordt prachtig in beeld gebracht met foto’s, maquettes en veel gevonden voorwerpen op de standen. Ten tijde van ons bezoek was er een kleine en tijdelijke expositie over het maken van de film Dunkirk in 2017.
Na bijna 2 uur in het museum te hebben doorgebracht wandelen we naar het nabij gelegen strand. De lange pier waar destijds de schepen aanmeerden, ligt er nog. Aan het begin van de boulevard staat een groot monument ter herinnering aan de heldhaftige operatie. We pakken een lunch en bespreken het plan voor de middag.

Als we aankomen bij Fort Des Dunes, lopen we eerst naar een kleine militaire begraafplaats. Hier liggen 190 Franse en 6 Tsjechische militairen begraven. We staan even stil bij hun verlies.
Fort Des Dunes dateert al van het einde van de Franse oorlog (1870-1871) en ligt in het tegen Duinkerke aan gegroeide Lefferinckouke. Door de versnelde opkomst van de artillerie raakte het fort al snel in verval. Tijdens Operation Dynamo speelde het fort een rol tijdens de inscheping van de militairen. Echter werd het door de Duitsers gebombardeerd en onbruikbaar. Na de inname van Duinkerke door de Duitsers werd het fort gerepareerd en door hen in gebruik genomen. We kopen een kaartje en krijgen een Nederlandstalige audio tour mee.

Vanuit het fort heb je zicht op de Batterij van Zuydcoote, een verdedigingswerk dat ook al in gebruik was vlak na de Franse Oorlog. Net als bij Fort Des Dunes, hebben de Duitsers ook deze batterij versterkt en opgenomen in hun verdedigingslinie Atlantikwall.
We besluiten te voet door de duinen naar de batterij te lopen. De bunkers zijn niet meer toegankelijk, de binnenplaats nog wel. De gebouwen en bunkers worden nu door diverse graffiti artiesten als kunstobject gebruikt. Ze vallen goed op, stralen gezag uit maar ogen vriendelijker door de verschillende felle kleuren. Wanneer je van fotografie houdt, is de Batterij van Zuydcoote een mooie plek om schitterende foto’s te maken. We trekken ons weer terug in de hotelkamer om ons op te frissen en een hapje te gaan eten in een bistro vlak bij de haven. Hier praten we na over de dag en over morgen. Dan gaan we naar La Coupole in Helfaut.

Tegen het einde van de Tweede Wereldoorlog draaide het Duitse raketprogramma op volle toeren. Ontworpen door Wernher von Braun in een geheime basis in Peenemünde werden er door Duitsland volop V1 en V2 raketten (Vergeltungswaffen) geproduceerd. De V1 was meer een vliegtuig, de V2 een raket. Om Londen te kunnen bestoken met de V2 raket, was het nodig een lanceerinrichting en een fabriek voor vloeibaar zuurstof, binnen een straal van 250 kilometer van Londen te hebben. Helfaut voldeed aan deze voorwaarde en binnen 10 maanden werd La Coupole uit de grond gestampt. Gelukkig voor de geallieerden, ontdekten ze deze lanceerinstallatie op tijd. De Duitsers hadden nog 2 weken nodig om hem in bedrijf te brengen. Wederom onder begeleiding van een Nederlandstalige audio tour, nemen we een kijkje in dit bijzondere bouwwerk.
We lopen door de tunnel naar binnen en inderdaad, het advies om iets warms aan te trekken, is niet overbodig. Na enkele gangen met tentoonstellingsruimtes komen we uit bij een lift die ons omhoog brengt tot vlak onder het 5 meter dikke betonnen dak van de koepel. Hier start de rondleiding door het museum met films, raketten en veel informatiemateriaal. Enkele feiten die mijn reisgenoot en ik bijvoorbeeld niet wisten waren het feit dat Werner von Braun na de capitulatie door de Amerikanen naar de VS is gebracht en daar uiteindelijk een belangrijk aandeel in het ruimteprogramma van de NASA heeft gehad. En het feit dat er meer dan 3100 V2 raketten richting Londen zijn afgevuurd. Ook dit museum is een absolute aanrader, hoewel het wel een kleine 50 minuten rijden vanaf Duinkerke ligt.

We eten nog een broodje als we ons bezoek hebben afgerond en gaan maar weer eens op Nederland aan. Het is naar de woonplaats van mijn reisgenoot nog een 3,5 uur rijden dus we moeten nog even. Tijd genoeg om deze battlefieldtour te evalueren. Onze conclusie is dat we weer een geweldig weekend gehad hebben net als voorgaande jaren in Ieper en Bastogne. Veel gezien en geleerd en ons telkens weer realiserend dat onze vrijheid zwaar bevochten is. Laten wij hen die gezorgd hebben dat wij in vrijheid mogen leven, nooit vergeten.
Maar de conclusie is ook dat we nu op zoek moeten naar nieuwe bestemmingen. En dat is lastig omdat we doorgaans maar 3 dagen tot onze beschikking hebben.
Heb jij nou een goede suggestie voor een volgende battlefieldtour, mail ons dan via de contactpagina.

Nog even een tipje voor een film; Dunkirk van regisseur Christopher Nolan